Hoe vermijdingsgedrag aan teams vreet

Edith van Bommel

Een akkefietje wordt regelmatig de treurige rode draad in een werkrelatie. Wat er nou precies misging, zoveel jaar geleden? Dat weet men soms al niet meer. Wel het gevoel erover. De pijn, die is gaan schuilen achter argusogen, vluchtgedrag, of een verharde blik met bijbehorende tekst: ‘Het is niet anders’. Twee botsende zielen. Ramkoers. Collega’s hebben er last van. Zij manoeuvreren mee. Links- of rechtsom. De organisatie ontwijkt het betreffende team al tijden, want ‘zij doen zo moeilijk’. Wat nu? Een knuppel in het hoenderhok, of doorgaan met energie-tijd-en-resultaat-vretend vermijden?

Vermijden, net doen alsof iets of iemand er niet is, is een stilzwijgende, onderhuidse inspanning. Bovendien, hoe meer je vermijdt, hoe meer het op een gegeven moment opvalt. Maar we doen het niet voor niets. Als je vermijdt, trek je in elk geval geen beerput open. Je hoeft je nek niet uit te steken. Je hoeft geen verdere confrontatie aan. Dat scheelt een zekere narigheid. Maar je moet wél creatief zijn. Leugentje om bestwil, onnodige ommetjes, nét even koffie halen. Niet opnemen. Niet thuis zijn. Niet aankijken. Vermijden kost soms jaren en lost het euvel niet op.

Stoppen met vermijden? Kwestie van besluiten. Blijven, niet weggaan. Aankijken, niet wegkijken. ‘Hallo’ – hoe moeilijk is dat? – zeggen, niet stilzwijgen. Een vraag stellen, geen oordeel vellen. Het maakt je á la minute aantrekkelijker. Je ziet jezelf niet, maar als stoïcijnse ontwijker oog je al gauw verbitterd, verzuurd, verongelijkt. Eigenlijk ben je een angsthaas, die met de staart tussen de benen het hazenpad neemt. Vluchtroutes zijn tijdelijk. Je bent op de vlucht en dat is niet waar je eigenlijk wilde zijn.

Ontmoeten, moet dat? Nee. Maar mogelijk loop je iets wezenlijks mis. Mogelijk is de situatie anders dan jij al zes jaar denkt. Mogelijk loop je van je grootste leerschool weg. Van die ander, dat wil zeggen van diens voor jou onbegrijpelijke gedrag. Wat keur je in de kern af? Wat steekt je? En wat laat jij eigenlijk zien? Welke tijdrovende tactieken zet je zoal in om de ander doelgericht te vermijden? Silly walks? En, werkt het?

Hyacinth? Miss Keeping-up-appearances-Bucket?! Maak dat je wegkóóómt!   
Scrol (filmpje) naar 3.11 t/m 5.28 minuten. Op 0.00 starten? Wie vermijdt hier wie?

Zenuwslopende, energievretende vermijdingsmanoeuvres in je team? Hulp nodig?
Deze teamcoach – opgeleid door het Europees Instituut, 30 jaar ervaring met groepen en teams – werkt verhelderend.

Liever een workshop groepsdynamica? Workshops Groepsdynamica