Kleine ceremonie in kasteeltuin

Edith van Bommel

Martin van der drift zei: ‘Als de kapel uitgaat, moet er iets van de kapel uitgaan.’ Het was deze markante, eigen-wijze pater die 50 jaar geleden de kapelgroep in Gemert oprichtte, op zoek naar een eigentijdse manier van bezinnen en reflectie, op basis van geloof.

In de kapel op het prachtige kasteel vond iedere zondag om 10.30 uur een dienst plaats. Als kind en zelfs als puber kwam ik er graag. Het was letterlijk wekelijks een uurtje zitten. Stil zijn. Mooie teksten horen en muziek. Een serene sfeer. Het woord reflectie kreeg daar voor mij belangrijke wortels. Bezinnen werd een ruim werkwoord, dat alle geloof overstijgt.

Bijzonder is het feit, dat de kapelgroep besloot op eigen kracht door te gaan, nadat Martin overleed: elke week leidde één of meer bezoekers de dienst zelf. Het was prachtig! Naarmate de groep ouder werd (met 80-plussers, enkelen 90) werd dat nóg prachtiger. Ik ben onder de indruk van deze groep mensen. Een zelfsturend team ten voeten uit, dat hardop durft te twijfelen en op hoge leeftijd open blijft staan voor nieuwe vormen.

Afgelopen weekend vierden we het 50-jarig bestaan. Tegelijkertijd namen we afscheid. Samen met Hugo van Liempd heb ik – voorafgaand aan een mooie laatste dienst – een kleine ceremonie voorbereid en uitgevoerd in de kasteeltuin. Met een ‘ribbon’ (lintje, op basis van het kleurrijke logo) op onze jassen liepen we nog één keer samen op. In stilte door een bomenlaan, naar het graf van Martin, om hem daar in woord en daad (klein monument & bloemen) te laten weten hoe belangrijk zijn gedachtegoed is. En blijft.
[/av_textblock]

Foto: copyrights Herman Kuypers

Wat is daarop uw antwoord? Een haka?

Edith van Bommel

 

Onder de indruk was ik van de fans van IJsland en Wales. Het – na verlies – vieren van hún overwinning. Tot waar zíj gekomen waren. In hún context. Afgezien van het feit, dat je überhaupt over geweldig talent beschikt als je deelneemt aan het EK en in de laatste ronden belandt.

Vieren en er uiting aan geven. Culturen hebben daar rituelen voor. Zo werd de IJslandse haka (klap & ‘Oeh!’) tijdens het EK een hit. Maori’s uit Nieuw-Zeeland voeren haka’s (een ceremoniële dans) uit, maar ook op Samoa en Fiji kom je ze tegen.

Men probeert door een neertrekkende beweging de kracht van de goden vanuit de hemel naar beneden (in de krijger) te trekken. Men varieert in gezichtsuitdrukking, zoals het tonen van het oogwit en een lange tong.

De bekendste haka is de Ka Mate, die al jarenlang door het Nieuw-Zeelandse rugbyteam, de All Blacks, vóór het begin van iedere wedstrijd wordt uitgevoerd.

Ten onrechte wordt vaak gedacht dat de haka alleen een oorlogsdans is. Haka’s worden bij allerlei gelegenheden uitgevoerd. Bijvoorbeeld bij een begrafenis. Maar ook op een trouwerij.

 

Neem deze: Een haka op je bruiloft?
De bruid is ontroerd, geen tranen van angst :)

Ik ben een voorstander van ‘uiting geven aan’. Je uiten. Ook in een team. Het wordt zoveel makkelijker als je weet hoe iemand denkt, wat iemands drijfveren zijn. Je krijgt zoveel meer grip op een situatie. Zoveel meer openheid en eerlijkheid en dat duurt het langst. Een tijdbom ontploft en verwoest. Nee, dan beter een haka!

Ook na de zomer zoeken we de dynamiek van groepen op en geeft Publieksmotivator workshops Groepsdynamica voor professionals die met (behandel)groepen werken.

Oh ja, begin juli voltrok ik een eerste huwelijk.
Deze trouwambtenaar – in dienst van de gemeente Rotterdam – wenst je een mooie zomer!

Foto Erasmusbrug © Publieksmotivator Ι Foto trouwambtenaar © John Corvers

Word jij opgemerkt in een groep?

Edith van Bommel

 

‘Je zou geen duivelser straf kunnen bedenken dan dat je iemand, als dat fysiek mogelijk was, op de samenleving zou loslaten en dat werkelijk niemand zijn bestaan zou opmerken’, schreef William James al in 1890. Liever, vele malen liever, vinden we bevestiging. Zéker in een groep.

Je kunt op verschillende manieren iemands bestaan onderschrijven. Bijvoorbeeld door een hartelijke glimlach (visueel), een handdruk (tactiel), of een sympathiebetuiging (auditief). Eenvoudig?

Maar dat de ene mens de ander in zijn totaliteit erkent, wordt echter maar zelden verwezenlijkt. Erkenning is eerder een kwestie van ‘in meerdere of mindere mate’. Een kwestie van ‘mits en maar’. Die collega is een prima dame, als ze maar niet … (bezwaar). Die collega is een prima vent, maar … (bezwaar).

Onder de loep genomen, erkenning bevat drie belangrijke basisthema’s (Schutz, 1975):

Inclusie (Significance) 
Meetellen, erbij te horen, serieus genomen worden. Een basiserkenning. Opgemerkt, gezien en geaccepteerd worden.  Het gevoel dat je van betekenis bent. Het gaat om erkenning dat je er bent.

Controle (Competence)
Invloed hebben, kunnen bepalen wat er gebeurt, greep hebben op de omstandigheden. Tot iets in staat zijn. Iets gedaan kunnen krijgen. Het gaat om erkenning voor wat je kunt. Je deskundigheid, je prestaties. Goed gevonden worden.

Affectie (Lovability)
Het gevoel van genegenheid. Beminnenswaardig, aardig, sympathiek gevonden worden. Gewaardeerd worden om wie je bent als persoon.

Hoe zit dat nu in groepen?

Inclusie betreft de grenzen van de groep: wie hoort erbij en wie niet? ‘Binnen of buiten’. En subtieler: welke aspecten van de persoon worden in deze groep geaccepteerd en welke niet?

Controle betreft de vragen: ‘Wie in deze groep is ‘ up’? Wie is ’down?’ Wie is leidend, wie is volgend? Thema’s als macht, gezag en invloed spelen hier een hoofdrol.

Affectie betreft het regelen van de onderlinge nabijheid en afstand, ‘dichtbij versus veraf’.  Het gaat om verbondenheid, sympathie-antipathie, intimiteit. Uiten groepsleden openlijk hun affectie? Word je gewaardeerd om wie je bent? Met andere woorden: kun je jezelf zijn in deze groep?

Als je een groep begeleidt, heb je de eer het overzicht te mogen aanschouwen. Je ziet het vaak al aan de opstelling: wie zit waar? In welke subgroepen valt de groep uiteen? Wie voert het hoogste woord? Wordt dat ook gepikt? Door wie dan? Door wie niet? Merk je iets van verbondenheid, warmte? Of afstandelijkheid en/of strijd? De mate van erkenning is – als je goed kijkt – af te lezen aan posities en non-verbaal gedrag.

‘Lastige’ figuren in de groep? Om welke erkenning schreeuwt deze persoon in wezen? Het antwoord geeft enorm veel rust. En een milde blik van jou als begeleider, die onomstotelijk positief effect heeft op het gedrag van de ‘lastige’.

Je zou geen grotere beloning kunnen bedenken dan dat je iemands bestaan opmerkt en zijn bijdrage – wat dat ook is – erkent.

Bron: Handboek Groepsdynamica. Een inleiding op theorie en praktijk  (Jan Remmerswaal)
Foto: fragment Boeren – Kazimir Malevich (Drents Museum Assen, 2015 )

Meer weten over erkenning in groepen?
Haal verfrissende én leerzame workshops Groepsdynamica in huis.
Teamcoach nodig?

‘Mooie workshops met lef! Dynamisch, ervaringsgericht met theoretische kapstokken.’
‘Krachtig, leerzaam, met andere blik leren kijken naar groepen.’
‘Ik ben mij bewuster van het feit, dat er veel dingen zijn die de groepsbehandeling beïnvloeden.’ 

Iets voor jullie organisatie? Bel: 06-36252483

Zoek je een trouwambtenaar?

Edith van Bommel

 

Ben gisteren bij de Rechtbank Rotterdam beëdigd tot buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand. Publieksmotivator is binnenkort ook trouwambtenaar. In de ruimste zin van het woord.

P.s. De Erasmusbrug stond erbij te stralen in feestelijke outfit. Subtiele sluier, niet?

Foto: detail Erasmusbrug, 7 april 2016
© Publieksmotivator

 

Waarom Spike de zaal wél meekrijgt

Edith van Bommel

 

Zondag 17 januari was het zover, aflevering 1 van een nieuwe reeks Maestro. In dit tv-programma (AVROTROS) verschijnen BN-ers op de dirigentenbok, in hun poging beroepsmusici muzikaal aan te jagen. Ik blijf me bescheuren. Het is zichtbaar én komisch wat er gebeurt met het tempo van een heel orkest, als je als leidinggevende ook maar één nuance aanbrengt in je non-verbale gedrag. In positieve zin, dan heb je acuut succes. Sla je (de plank) mis, dan ga je ter plekke af. René Froger had in die zin een minder fijne avond. Spike werd winnaar in 2014.

Wat Spike (gitarist Di-rect) doet, kun jij ook, als je een groep begeleidt of leidinggeeft:

  • Hij komt goedgemutst en energiek binnen: ‘Hoi!’
  • Hij maakt meteen contact, hij schudt handen.
  • Hij maakt met allen contact: oogcontact.
  • Hij geeft zijn musici de kans zich te positioneren: hij nodigt het koor uit te gaan staan.
  • Hij zorgt voor gezamenlijke concentratie, hij bezint eer hij begint.
  • Hij voert zijn taak met verve uit en geeft alles wat hij heeft.
  • Hij zorgt voor een lach op de gezichten. Bij hemzelf, bij zijn orkest (lees: medewerkers) en bij de toehoorders (lees: klanten). Ze werken intens én hebben lol!

Het is één geheel en dat lijkt simpel, maar je krijgt het niet zomaar! Dat weergaloze warmhartigheid in je voordeel werkt, staat vast.

Eens kijken hoe Spike de zaal meekrijgt? Speaker op luid. Volle borst?
Start 0.35-3.35 (fragment drie minuten). Met commentaar jury t/m 6.12 min.

 

 

Wie wil dat nou niet, volle overgave? ‘Of course it’s ten points!’ Ik wens je dat toe, dat je tot je recht komt. Dat je ten volle leiding kunt geven aan je leven en werk. Overgave begint bij jezelf. Als je met volle overgave je werk uitvoert, krijg je anderen mee.

Wel erg alleen als leidinggevende op zo’n bok? Steuntje in de rug nodig? Publieksmotivator helpt je graag: als teamcoach, met een training of een workshopBel gerust: 06-36252483

Tekening: fragment van afbeelding – site Pixabay

Maestro! Música? Wat voor dirigent heeft jullie team?

Edith van Bommel

 

Maestro! Ik blijf er zo ongeveer voor thuis. Donderdagavond, 20.30 uur, NPO 1. Bekende Nederlanders als dirigent, worstelend voor een orkest. Jury en publiek zitten, net als ik, afgestemd en dus vaak scheef op hun stoel. Met de hand voor hun mond: oei, als dat maar goed gaat! Ik betrap me er regelmatig op keihard te moeten lachen. Kennelijk is het een lekker gevoel met je stokje de hele tent te kunnen besturen. Of te menen dat te kunnen. En dáár zit ‘m de humor. Dirigeren – het lijkt zo simpel – is een vák. Ga daar maar eens aan staan! De meute meekrijgen, hoe doe je dat?

Net als een dirigent stuurt, coördineert en/of begeleidt een leidinggevende zijn of haar team. De wisselwerking geeft wel degelijk een ander geluid. De ene leider brengt flow, de ander matheid. De één is een natuurtalent, de ander nu eenmaal niet. Sommige dirigenten in Maestro zetten hun charme in, Marlies Dekkers haar prachtig decolleté. Sommige maestro’s raken zo in hun element, dat ze de slotnoot vergeten in te zetten. Of ze vergeten af te slaan, waardoor de toon eindeloos duurt en het orkest (lees: team) in ademnood raakt. Een goede start is het halve werk, maar op tijd een punt zetten is ook een kunst.

Wat te denken van deze twee maestro’s? Beiden aanstekelijk. De één directief, de ander overtuigend. Beiden aan het werk tijdens hun allereerste optreden, ongeschonden, ongeschoold:

Lucille Werner, wat doet zij?

‘Kom op!’ (verbale aanmoediging), ‘Oké, kom op, harder!’ (nog eens)
Een armzwaai, als een lasso boven het hoofd (expressieve non-verbale ondersteuning)
Een dansje (eigen flow inzetten, vrij zijn)
Een rondedansje richting publiek (omgeving betrekken, enthousiasmeren)
‘Ja ja, béter!’ (bevestigen)

Lucille na afloop: ‘Ja, ik dacht: kom op, snéller! Ik denk, ik ga maar gillen. Ik moet het heel klein doen, sneller, maar het gebeurde niet!’ ‘Ja, da’s het geheim van dirigeren …’ (Frits Sissing)

De jury: ‘En toen kreeg je met een soort schwung iedereen mee en dat was fantastisch om te zien. Je wist precies wat je wilde doen met de muziek. Het hele idee van dirigeren is dat je dat laat zien aan de musici.’

Kijken dus! Met name van haar cowboy-beweging en haar moedige intentie reuring te creëren, krijg ik enorm goede zin. Het fragment start op 20.30 min en duurt ruim twee minuten:

Lucille Werner aan de stok

Carlo Boszhard, wat doet hij?

Hij komt energiek binnen, met vaart en zin.
Hij geeft handen aan diverse musici (contact maken).
Hij brengt humor, want hij geeft te veel handen, als dirigent niet gebruikelijk.
‘Daar gaat-ie mensen!’ (verbale aanmoediging)
Hij laat emotie zien (zelfonthulling), wakkert dat aan bij zijn orkest (motivatie).

Ondertussen krijgt hij een open doekje en commentaar van collega-BN’ers en coaches:

‘Natuurtalent!’
‘Dit is ongelooflijk, man. Niet normaal!’
‘Dat moet je ook doen: je hele lijf, je hele ziel en zaligheid erin gooien’ (100% inzet).
‘Ja, en dat is het gezicht dat je erbij trekt’ (inlevings- en expressievermogen).
‘Echt ongelooflijk, de gezichten van het orkest! Het is écht’ (authenticiteit lokt authenticiteit uit).
Staande ovatie (beloning).

De jury: ‘Wauw, alsof je al jaren dit doet, eigenlijk. Hoe kan dat nou?’

Kijken dus! Het fragment start op 39.10 min en duurt twee minuten:

Carlo Boszhard aan de stok


Wat valt er te zeggen over jouw leidinggevende, manager of teamleider? Loopt hij/zij (gillend) voor de troepen uit? Kom op, sneller! Of hebben jullie een Carlo Boszhard-achtige leider? Hoe is het eigenlijk zónder dirigent? Observeer je leidinggevende deze week eens. C’est le ton qui fait la musique, niet waar?

 

Rommelt het? Dissonanten in jullie team? Graag klinken als een klok?
Deze teamcoach – mét muzikale achtergrond – werkt verhelderend. 

 

Liever een workshop Groepsdynamica? Workshops Groepsdynamica

 

 

Wilt u een woord dat werkt bij weerstand? Deel drie

Edith van Bommel

 

Weerstand is een knoestig fenomeen dat mij al jaren vergezelt, lastigvalt en boeit. Weerstand gilt om aandacht, maar straalt uit: raak me niet aan! Blijf uit mijn buurt. Ik heb veel aan weerstand te danken. Was weerstand er niet geweest, dan was ik niet waar ik was. Weerstand zet, gek genoeg, in beweging. Maar in de dagelijkse omgang lijkt er bij deze inmiddels vijf keer genoemde term – we noemen ‘m W – weinig anders op te zitten dan een haat-liefdeverhouding.

Hoe zit het met uw verhouding met W? Sommige mensen hebben nergens last van, zo lijkt. In gedachten zie ik twee werklui in mijn keuken staan. Beiden kijken omhoog. Twee neuzen richting bladderplafond. Je ziet ze denken: tja … Maar je hoort niets. Er valt een veelbetekenende stilte, waarop ik begin te ratelen: ‘Ik krijg de roetzenuwen van die lekkages! Bloednerveus word ik ervan.’ Bijna tweestemmig klinkt het eenvoudige, doodgemoedereerde antwoord: ‘Niet doen, mevrouw. Gewoon-niet-doen.’ W maakt nerveus. W laat adrenaline gieren, W maakt woest. Alweer die W, die je tegenkomt. Zelfs in je keuken! Daar waar je ‘m niet wenst.

Korte metten met W! Doet u mee? Deze maand schrijf ik drie blogs. Dit is de derde en laatste in de serie. In elke blog krijgt u van mij een woord om te werken met weerstand (W). Het werkt, als ú bereid bent het woord aandacht te geven. U heeft telkens een heerlijke week de tijd. En het kost haast niets. Alleen even denken: oh ja, het woord. Eenvoudig, niet? Weerstand nu? Lees dan even door.

Vrijmoedig. 
Sta hier eens even bij stil.

Vrij & moedig. Hoe mooi, dit duo. Hoe passend, denkend aan weerstand. Het staat ons vrij te reageren naar wat ons gemoed ons ingeeft. Tegelijkertijd is het vrij moedig om eerlijk en met gemak je hevig tegenstribbelende gemoedstoestand op tafel te leggen. Maar als die moedige uiting serieus én met enige luchtigheid gehoord wordt, komt W tot bedaren. ‘Niet doen, mevrouw. Gewoon-niet-doen.’ Wat een oase van rust in die paar woorden, waarmee W ter plekke verschrompelde. Vrijmoedig reageren, – in de betekenis van onbevangen, losjes dan wel zelfbewust -, in situaties waarin sprake is van grote weerstand, kan een sleutel zijn. Ook al ben je leidinggevende. Juist dan.

Ik wens u een vrij-moedige week.

Werken met weerstand in jullie team?
Teamcoach nodig? Bel 06-36252483 of stuur een bericht naar info@publieksmotivator.nl

 

Workshop Groepsdynamica? Zie: Workshops Groepsdynamica

Publieksmotivator’s visitekaartje

 

 

Zojuist ging de bel. Publieksmotivator’s nieuwe visitekaartje is binnen!

 

Creativiteit? Zoek beperking, ook op uw congres

Edith van Bommel

 

In de beperking zit ‘m de mogelijkheid. Dat hebben sporters onlangs tijdens de Paralympics weer bewezen. Op één been met 125 kilometer per uur door de bocht? Neem voor een indruk eens vijf minuten de tijd voor dit boeiende filmpje: Paralympiërs aan het werk. Zittend, staand, of visueel beperkt, waar een wil is, is een weg en daar kunnen we wat van leren. Levenslust, in de vorm van doorzettingsvermogen, lef en vertrouwen. Impossible wordt inderdaad I’m possible (closing ceremonie, Sotsji 2014). Minder wordt meer, veel meer.

Ook Wajongers weten er alles van. Bij Bureau VolZin (Rotterdam) werk ik regelmatig met deze jongeren met een beperking. Na zo’n middag met hen ben ik altijd wat aangeslagen, in het besef dat elk van ons het kan overkomen, dat je lichaam het ernstig af laat weten. Anders leren leven, met en door een beperking, die mogelijk – en gek genoeg – een verrijking kan worden. Voor hen is het noodzaak om meer uit minder te halen. Zij worden gedwongen. Anderen moeten zichzelf dwingen zich te beperken.

Kunnen kiezen voor minder is bijzonder rijk. Sta er eens bij stil hoe riant de keuze hébben alleen al is. Het enige wat kiezen vraagt, is:

  • dat je een scherp doel voor ogen hebt;
  • dat je hoofd- van bijzaken kunt onderscheiden;
  • dat je het lef hebt om weg te laten, door te strepen;
  • dat je het vertrouwen hebt, dat minder inderdaad meer is;
  • dat je tijd reserveert om keuzes te maken.

De beloning zit ‘m in die ene goed gestelde vraag, die ver uittorent boven die twee goedbedoelde adviezen. In die veelbetekenende stilte die je laat vallen in een gesprek, waarin de antwoorden als vanzelfsprekend bovendrijven. In dat ene schilderij aan de muur, dat in alle rust volledig tot zijn recht komt. Wat goed gekozen is, is zonder ruis en maakt kans op beklijven. In de beperking komen mogelijkheden tevoorschijn. Met een beperking worden mensen creatief.

Deze week steven ik met enkele honderden docenten af op een congres met als thema Les(s) is more. Hoe mooi. Het blijft een waarheid als een koe. En hoe lastig ook. Zeker in 2014, waarin – ondanks, of juist dankzij de crisis – de opties je als muggen om de oren vliegen. Wil een congres beklijven? Dan moet je kiezen en weglaten. Als organisator, als workshopleider, maar ook als deelnemer. Zoek beperking en je vindt mogelijkheden!

 

Op zoek naar een dagvoorzitter met een creatieve geest? 
Keertje sparren met Publieksmotivator?

 

Met volle overgave voor publiek? Ik zeg: doen!

Edith van Bommel

 

Onlangs vond de finale plaats van The Voice Kids. Wat je er ook van vindt, wát een zangtalent. Wat een lef, wat een overtuigingskracht. In een twaalfjarig meisje zag ik een inspirerend voorbeeld: 100% overgave, volledig in het moment, met een stem als een ongekende klok. Het liedje (Beggin’) zat nog dagen in mijn systeem. Maar vooral de energie die daarmee gepaard ging.

Aanstekelijk, zo’n Voice Kid. Voor dansers, publiek en jury. Voor de enkele miljoenen tv-kijkers en tienduizenden You Tube-likers. Een treffend in het water gegooide steen, met het effect van onmiddellijk, zich snel verspreidende kringen. Digitaal, zelfs mondiaal. Zo’n impact, hoe is het mogelijk?

Een aanstekelijk iemand, daar kun je niet omheen. Een aanstekelijk iemand trekt je naar zich toe. Daar moet je naar kijken, naar luisteren, daar gaat je aandacht heen. Magisch. Sterke beïnvloeding uitstralend. Een aanstekelijk iemand zit op het goede spoor, is zichzelf, kent zijn talent, investeert daarin en deelt dit glansrijk uit aan zijn omgeving.

Een aanstekelijk iemand tilt de omgeving op een hoger plan. Geïnspireerde dansers, jury op de punt van hun stoel. Open doekjes van het publiek tussendoor, een staande ovatie na afloop. Fans, over de hele wereld zelfs, aangetrokken door bijzondere kwaliteit. Aangeraakt door een eigen verlangen. Zó goed zingen, zou ik ook wel willen. Zó ontwapenend voor publiek staan, lijkt me heerlijk. Een (talent)volle overgave maakt een publiek open, een warme ontvangsthal, waarbij angst verschrompelt en plaats maakt voor enthousiasme, aanmoediging en motivatie.

Met volle overgave je taak uitvoeren, daar kan niemand om heen. Die intentie is zo zuiver, daar zit niets tussen. Ik geloof in de volle overgave waarmee je iets doet. Oprecht en passend, dat komt over, raakt. Ook je publiek. Ik nodig je uit: strooi je talentvolle energie rond met overgave, lef en overtuigingskracht. Alsof het je laatste dag is. Dichter bij jezelf kun je niet zijn.

 

Uw congres een warme ontvangsthal? Haal een fijne dagvoorzitter in huis.
Reactie Voice Kids-finaliste Stephanie op dit blog