Edith van Bommel
Maestro! Ik blijf er zo ongeveer voor thuis. Donderdagavond, 20.30 uur, NPO 1. Bekende Nederlanders als dirigent, worstelend voor een orkest. Jury en publiek zitten, net als ik, afgestemd en dus vaak scheef op hun stoel. Met de hand voor hun mond: oei, als dat maar goed gaat! Ik betrap me er regelmatig op keihard te moeten lachen. Kennelijk is het een lekker gevoel met je stokje de hele tent te kunnen besturen. Of te menen dat te kunnen. En dáár zit ‘m de humor. Dirigeren – het lijkt zo simpel – is een vák. Ga daar maar eens aan staan! De meute meekrijgen, hoe doe je dat?
Net als een dirigent stuurt, coördineert en/of begeleidt een leidinggevende zijn of haar team. De wisselwerking geeft wel degelijk een ander geluid. De ene leider brengt flow, de ander matheid. De één is een natuurtalent, de ander nu eenmaal niet. Sommige dirigenten in Maestro zetten hun charme in, Marlies Dekkers haar prachtig decolleté. Sommige maestro’s raken zo in hun element, dat ze de slotnoot vergeten in te zetten. Of ze vergeten af te slaan, waardoor de toon eindeloos duurt en het orkest (lees: team) in ademnood raakt. Een goede start is het halve werk, maar op tijd een punt zetten is ook een kunst.
Wat te denken van deze twee maestro’s? Beiden aanstekelijk. De één directief, de ander overtuigend. Beiden aan het werk tijdens hun allereerste optreden, ongeschonden, ongeschoold:
Lucille Werner, wat doet zij?
‘Kom op!’ (verbale aanmoediging), ‘Oké, kom op, harder!’ (nog eens)
Een armzwaai, als een lasso boven het hoofd (expressieve non-verbale ondersteuning)
Een dansje (eigen flow inzetten, vrij zijn)
Een rondedansje richting publiek (omgeving betrekken, enthousiasmeren)
‘Ja ja, béter!’ (bevestigen)
Lucille na afloop: ‘Ja, ik dacht: kom op, snéller! Ik denk, ik ga maar gillen. Ik moet het heel klein doen, sneller, maar het gebeurde niet!’ ‘Ja, da’s het geheim van dirigeren …’ (Frits Sissing)
De jury: ‘En toen kreeg je met een soort schwung iedereen mee en dat was fantastisch om te zien. Je wist precies wat je wilde doen met de muziek. Het hele idee van dirigeren is dat je dat laat zien aan de musici.’
Kijken dus! Met name van haar cowboy-beweging en haar moedige intentie reuring te creëren, krijg ik enorm goede zin. Het fragment start op 20.30 min en duurt ruim twee minuten:
Lucille Werner aan de stok
Carlo Boszhard, wat doet hij?
Hij komt energiek binnen, met vaart en zin.
Hij geeft handen aan diverse musici (contact maken).
Hij brengt humor, want hij geeft te veel handen, als dirigent niet gebruikelijk.
‘Daar gaat-ie mensen!’ (verbale aanmoediging)
Hij laat emotie zien (zelfonthulling), wakkert dat aan bij zijn orkest (motivatie).
Ondertussen krijgt hij een open doekje en commentaar van collega-BN’ers en coaches:
‘Natuurtalent!’
‘Dit is ongelooflijk, man. Niet normaal!’
‘Dat moet je ook doen: je hele lijf, je hele ziel en zaligheid erin gooien’ (100% inzet).
‘Ja, en dat is het gezicht dat je erbij trekt’ (inlevings- en expressievermogen).
‘Echt ongelooflijk, de gezichten van het orkest! Het is écht’ (authenticiteit lokt authenticiteit uit).
Staande ovatie (beloning).
De jury: ‘Wauw, alsof je al jaren dit doet, eigenlijk. Hoe kan dat nou?’
Kijken dus! Het fragment start op 39.10 min en duurt twee minuten:
Carlo Boszhard aan de stok
Wat valt er te zeggen over jouw leidinggevende, manager of teamleider? Loopt hij/zij (gillend) voor de troepen uit? Kom op, sneller! Of hebben jullie een Carlo Boszhard-achtige leider? Hoe is het eigenlijk zónder dirigent? Observeer je leidinggevende deze week eens. C’est le ton qui fait la musique, niet waar?
Rommelt het? Dissonanten in jullie team? Graag klinken als een klok?
Deze teamcoach – mét muzikale achtergrond – werkt verhelderend.
Liever een workshop Groepsdynamica? Workshops Groepsdynamica
Herman Kuijpers
